24 Eylül 2007 Pazartesi

Dut Pekmezli Un Helvası



(Fotoğraf örnektir. Bizim helvamız biraz daha kuru ve sıkıdır.)


Un helvalarımız genellikle dini bayramlarda arefe gününden hazırlanırdı. Önümüzde Ramazan Bayramı olduğuna göre a’nanelerini yaşatmak isteyenlere naçizane duyurulur. Helvamız oldukça hafiftir. Yenildiğinde insanı rahatsız etmez hazmı kolaydır.

Malzemeleri
 (her hangi bir ölçüye bağlı kalmadan)
-buğday unu,
-pekmez (tercihen dut pekmezi)
-bir miktar yağ.
Başka malzemesi yoktur.


Yapılışı
Buğday unu ince elekle elenerek mümkün olduğunca ince bir un elde edilir. Büyükçe bir tencerede (ya da eğer fırında kavuracaksak tepside) bir miktar tereyağı eritilir ve tencerenin içerisine un ağır ağır ilave edilir. Unun yanmaması için sürekli her un tanesinin yerini değiştirircesine iyice karıştırılır. Un yanarsa kokusu ağır olacağından buna dikkat edilir. Kavurma işlemine un hafif pembeleşene kadar devam edilir. Kavurma işlemi bittikten sonra soğuması beklenir ve kavrulmuş unumuz ince elekle tekrar elenerek içerisinde oluşan topakçıklar alınır. Daha sonra hafif sulandırılmış pekmez ile yoğrulur. Yoğrulan helvamız ne kuru ne de yaş bir kıvamdadır. Bunun ikisi arasında biraz sertçe olacak kıvama getirilir. Daha sonra yumruk büyüklüğünde top top yapılır. Bu helva topları üstü açık ve büyükçe bir kapta bir süre dinlendirilip soğumaya bırakılır. Helvamız ikrama hazırdır afiyet olsun.

/Hicabi AY






TARİH-İ HELVA
Helva, Osmanlı Saray mutfağının da en önemli lezzetlerinden biriydi. Hatta saraydaki tatlıcılar teşkilatına 'Helvahane Ocağı' deniyordu. Bu ocağa çeşitli zaman dilimlerinde, Helvahane Matbah-ı Amire, Helvahane-i Hassa, Helvahane-i Amire ve Helvahane-i Manure isimleri de verilmiştir. Burası sadece tatlı, helva, reçel, şerbet, baklava ve lokum yapılan bir yer değil; hekimbaşıların özel terkiplerinin hazırlandığı, şuruplu ilaçların üretildiği yerdi aynı zamanda. Helvahane Ocağı'nda özellikle Fatih Sultan Mehmed zamanında pişirilen 'Helvay-i Hakani', yani 'padişahların helvası', Anadolu halk mutfağından saray mutfağına girmiştir.


KÜLTÜRÜMÜZDE HELVA
Helva, Türkiye'de ve pek çok Orta Doğu ülkesinde yaygın bir tatlıdır. Helvanın birçok farklı ülkede birçok çeşidi vardır. Türk mutfağında özellikle un helvası, irmik helvası yaygındır. Temel malzemeleri un ya da irmik, yağ, şeker, süt, kaymaktır. İrmik unu, şeker, su, tuz ve tarçın çeşitlemeleri ile yapılan özellikle Ortadoğu ve ön Asya'da sevilen tatlı çeşitleridir.

Türkiye gelenek ve göreneklerine göre doğumlarda, ölümlerde, askere giderken, hac dönüşünde, okula başlayan çocuklar için, yeni bir eve sahip olunca, okul bitince, yağmur dualarında, kuzunun sütten kesilme günü olan "yoğurt bayramı"nda, "çiğdem düğünü"nde (ilk çiğdemin görüldüğü gün) Osmanlı evlerinde kesinlikle çeşitli helvalardan biri yapılır ve eşe dosta dağıtılır.

Farklı kültürlerde farklı çeşitlerine rastlamak mümkündür. Balkanlar ve Orta Doğu'da tahinle yapılanların yanı sıra Hindistan ve Bangladeş'te bezelye ve havuçtan mamul koyu kıvamlı bir akıcı tatlı olarak da yapılmaktadır.

Son yıllarda tahin helva sanayinde şeker yerine glikoz oranı yüksek fruktoz oranı düşük mısır şurupları, yağ ve proteini bağlayıcı çeşitli katkılar (konsantre soya proteinleri ve bitkisel lifler) kullanılmaktadır.

İslam dininde, 3 Aylar diye bilinen (Hicrî Recep, Şaban, Ramazan) aylarının ilk gününde ev helvası yapılarak küçük kâseler içerisine konularak kapı atlamadan her komşuya dağıtılır.(http://tr.wikipedia.org/wiki/Helva)


TERKÎB-İ HELVA-YI LEB-İ DÎLBER (Dilber Dudağı Helvası Nasıl Yapılır)
Faraza bir kıyyelik kabı ölçü addedip ol ölçü ile iki 'asel ve bir ab ve iki parmakdan dün olup lebaleb olmayarak bir revgan-ı sade ölçüp tencere derünuna vaz' olunup ateş üzerine il-kaa oluna. Yine ol ölçü ile basılmamış kabaca olarak silme nişasta ve bir ab ölçüp nişasta-i mezkur ol ab ile iyice ezilip hallolunduktan sonra 'asel-i mezkur ile ihtilad oluna. Kepçe ile karıştırarak tabh oluna. Nihayet yağını taşra ihraç edip böylece bir iki defa yağı mahall-i ahere süzile, yine tabh oluna. Bir mikdar helva-yı mezkurdan soğudup tenavül oluna. Eğer ki damağa yapışmayıp sakızlanmış ise ol vakt matbüh olmuş olur. Ol vakit helva-yı mezkuru bir tepsi içre bast edip fırıra irsal oluna. Üze­ri kızarıp akîklendikte ihraç oluna. Ba'dehu bir mikdar ağardılmış ve sahk olunmuş badem içi toz şekeriyle ihtilat ederek üzerine bast oluna ve bir mikdar çiçek suyu veyahud gül suyu serpile ba'dehu tenavül oluna.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder